24- Alan EI ve Veren
EI
FARKLI LAFIZLARLA 25
HADİS
1- Hakim b. Hizam
(r.a.)
- - (-)
9401 (1)- Hakim b.
Hizam'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Sadakanın hayırlısı, ihtiyaç fazlası maldan verilendir. Veren el,
alan elden daha hayırlıdır. Verirken de geçimini üstlendiğin kimselerden başla.
''
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Müslim (2350) ve Nesai (5/69) rivayet ettiler.
9402 (2)- Hakim b.
Hizam'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Veren el, alan elden daha hayırlıdır. Verirken geçimini üstlendiğin
kimselerden başla. Kanaat ederek dilenmekten kaçınan kimseyi Allah kimseye
muhtaç etmez. Utamp çekinerek kimseden bir şey istemeyen kişiyi Allah iffetli
kılar.''
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Buhari (1427) rivayet etti.
9403 (3)- Hakim b. Hizam
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den bir şey istedim, bana
verdi, sonra yine istedim, yine verdi. Sonra yine istedim, yine verdikten sonra
şöyle buyurdu: ''Bu malı hoş ve tatlıdır. Kim onu hakkıyla alırsa bu mal
kendisine bereketli olur. Ancak hırslı olan kişinin kazandığının bir bereketi
olmaz ki böylesi bir kişi yiyip de dayamayan kişi gibidir. Veren el de, alan
elden daha hayırlıdır.''
[-Sahih-]
Diğer tahric: Bu kanalla
Buhari (1472, 2750, 3143, 6441), Müslim (2351), Tirmizi (2463) ve Nesai (5/60)
rivayet ettiler.
9404 (4)- Hakim b.
Hizam'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Sadakanın en hayırlısı -veya en üstünü- ihtiyacın dışındakinden
verilen sadakadır. Veren el, alan elden daha hayırlıdır. Verirken geçimini
üstlendiğin kimselerden başla. ''
[-Sahih-]
9405 (5)- Hakim b.
Hizam'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Veren el, alan elden daha hayırlıdır. Verirken geçimini üstlendiğin
kimselerden başlaym. Sadakanın en hayırlısı, ihtiyacın dışındakinden verilen
sadakadır. Kanaat ederek dilenmekten kaçman kimseyi Allah kimseye muhtaç etmez.
Utanıp çekinerek kimseden bir şey istemeyen kişiyi Allah iffetli kılar. '' Ben:
"Sana da mı muhtac etmez ey Allah'ın Resulü?" diye sorunca,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bana da'' buyurdu. Hakim der ki:
Bunun üzerine ben:
"Elim hiçbir zaman bir Arabın elinin altında olmayacak (kimseden bir şey
istemeyeceğim" dedim.
[-Sahih-]
9406 (6)- Hakim b. Hizam
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den mal (para) istedim ve bu
konuda ısrar ettim. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Ey Hakim! Ne kadar da çok istiyorsun! Ey Hakim! Bu malı hoş ve
tatlıdır. Bununla birlikte bu malı insanların elinin kiridir. Allah'ın eli, verenin
elinin üzerindedir. Verenin eli; de alanların elinin üzerindedir. Ellerin en
altta olanı, alan'ın elidir.''
[-Sahih-]
Diğer tahric: Taberani,
M. el-Kebir (3/211) ve Hakim (2/3) rivayet ettiler.
2- Ebu Hureyre (r.a.)
- - (-)
9407 (1)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Sadaka ancak ihtiyaç dışı maldan verilir. Veren el, alan elden
üstündür. Sadaka vermeye de bakımından sorumlu olduğun kimselerden başla.''
[-Sahih-]
Diğer tahric: Buhari
(3/234, 235), el-Edebu'l-Müfred (31) ve Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (2326)
rivayet ettiler.
9408 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Vallahi, sizden birinin ip alıp odun toplayarak sırtında taşı (yıp
sat) ması ve bunun parasmı yemesi veya sadaka vermesi, versin vermesin varlıklı
birine gidip de el açmasından daha hayırlıdır. Zira veren el, alan elden daha
hayırlıdır. ''
[-Sahih-]
Diğer tahric: Müslim
(1/284), Malik, Muvatta (998-999), Buhari (3/271, 4/260, 5/35) rivayet ettiler.
9409 (3)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''En hayırlı sadaka, ihtiyaç dışı olan maldan verilen sadakadır.
Sadaka vermeye de bakımından sorumlu olduğun kimselerden başla. Veren el, alan
elden daha hayırlıdır. '' Eyyub'a: "Zahru ğina ne demek?" diye
sorduğumda: "İhtiyaç fazlası demektir" dedi.
[-Sahih-]
Diğer tahric:
Abdurrezzak (16404) rivayet etti.
9410 (4)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Sadaka vermeye
bakımından sorumlu olduğun kimselerden başla. Veren el, alan elden daha
hayırlıdır'' buyurdu.
[-Sahih-]
9411 (5)- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Sadaka vermeye
bakımından sorumlu olduğun kimselerden başla. Veren el, alan elden daha
hayırlıdır'' buyurdu.
9412 (6)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: Yüce Allah şöyle buyurur: ''Ey Ademoğlu! Malının ihtiyaç fazlasını
sadaka olarak vermen daha hayırlı, vermeyip elinde tutman ise kötüdür. Sadaka
vermeye bakımından sorumlu olduğun kimselerden başla. Malı ancak kendine yeteni
Allah (sadaka vermediği için) kınamaz. Veren el, alan elden daha hayırlıdır.''
[Hasen]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-evsat'ta (61) rivayet etti.
9413 (7)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Sadaka, ihtiyaç dışı olan maldan verilir Sadaka vermeye bakımından
sorumlu olduğun kimselerden başla. Veren el, alan elden daha hayırlıdır.''2
[-Sahih-]
Diğer tahric: Başka
kanallarla İbn Huzeyme, zekat 4/97 (2441), Buhari, zekat (2/139), Müslim, zekat
2/717 (1033), Ebu Davud 2/122 (1648), Tirmizi 4/573 (2343 "hasen
sahih") ve Nesai 5/61 (2533) rivayet ettiler.
9414 (8)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''En iyi sadaka, ihtiyaç dışı maldan verilen sadakadır. Veren el, alan
elden daha hayırlıdır. Sadaka vermeye de bakımından sorumlu olunan kimselerden
başlanmalıdır. '' Yahya bir defasında: ''Sadaka, ancak ihtiyaç fazlası maldan
verilir '' ifadesini aktarmıştır.
[Sahih]
9415 (9)- Kays b. Ebi
Hazım anlatıyor: Ebu Hureyre'ye selam vermek için gittik ve: "Bize bir
şeyler anlat" dedik. Ebu Hureyre şöyle karşılık verdi: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile üç yıl beraber bulundum. Ömrümde bu yıllar
kadar, söylerken kendisinden işittiğim hadisi ezber etmeye hırslı olmamışımdır.
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) eliyle işaret ederek şöyle buyurdu:
''Sizler, kıyametin zamanına yakını ayakkabıları kıldan (yapılmış) bir kavimle
savaşacaksınız. Yine küçük gözlü, yüzleri kat kat deri ile kaplı kalkan gibi
olan bir kavimle savaşacaksınız. Vallahi, sizden birinin odun toplayarak
sırtında taşıyıp satarak ihtiyacını gidermesi ve sadaka vermesi, versin
vermesin varlıkıt birine gidip de el açmasından daha hayırlıdır. Zira veren el,
alan elden daha hayırltdır. Sadaka vermeye de bakimından sorumlu olduğun
kimselerden başla. Oruçlunun ağız kokusu Allah katında misk kokusundan daha
hoştur.''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(3591) ve Müslim (8/184) rivayet ettiler.
9416 (10)- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''En
iyi sadaka, ihtiyaç dışı maldan verilen sadakadır. Veren el, alan elden daha
hayırltdır. Sadaka vermeye de bakimından sorumlu olduğun kimselerden başla. ''
[Sahih]
9417 (11)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Sadaka, ihtiyaç dışı maldan verilir. Veren el, alan elden daha
hayırlıdır. Sadaka vermeye de bakımından sorumlu olduğun kimselerden başla. ''
[Sahih]
9418 (12)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''En iyi sadaka, ihtiyaç dışı maldan verilen sadakadır. Veren el, alan
elden daha hayırlıdır. Sadaka vermeye de bakımından sorumlu olduğun kimselerden
başla. '' Ebu Hureyre'ye: "Sorumlu olduğun kişiler kimdir?" diye
sorulunca şöyle cevap verdi: "Bana ya yedir ya harcamada bulun (para ver)
ya da boşa diyen" hanımın, "Bana yedir ve çalıştır" diyen
hizmetçin ve: "Beni kime bırakıyorsun?" diyen kızındır."
[Hasen]
9419 (13)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''En iyi sadaka, ihtiyaç dışı maldan verilen sadakadır. Veren el, alan
elden daha hayırlıdır. Sadaka vermeye de bakımından sorumlu olduğun kimselerden
başla. '' Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Ey Allah'ın Resulü!
Sorumlu olduğum kişiler kimdir?" diye sorulunca şöyle cevap verdi: ''Ya
beni doyur ya da boşa diyen'' hanımmı ''Bana yedir ve çalıştır'' diyen cariyen
ve: ''Beni kime bırakıyorsun?'' diyen çocuğundur.''
[-Sahih-]
9420 (14)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''En iyi sadaka, vereni muhtaç duruma düşürmeyen ve ihtiyaç dışı
maldan verilen sadakadır. Sadaka vermeye de bakımından sorumlu olduğun
kimselerden başla. Veren e) alan elden daha üstündür. ''
[-Sahih-]
3- İbn Ömer
- - (-)
9421 (1)- Ka'ka. b.
Hakim der ki: Abdulaziz b. Mervan, İbn Ömer'e mektup yazarak: "Bana
ihtiyacını bildir" dedi. İbn Ömer cevap olarak şöyle yazdı: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Veren el, alan elden daha üstündür. Sadaka
vermeye bakımından sorumlu olduğun kimselerden başla" buyururdu. Ben
senden ne bir şey isterim, ne de senin vasıtanla Allah'ın bana vereceği rızkı
reddederim."
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Ya'la
(5730) ve Beyhaki Şuab'da (3549) rivayet ettiler.
9422 (2)- İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Üstteki el,
alttaki elden daha hayırlıdır" buyurdu. İbn Ömer: "Üsteki el veren
el, alttaki el de isteyen eldir" demiştir.
[Sahih]
9423 (3)- İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hutbe verirken:
"Üstteki el, alttaki elden daha hayırlıdır" buyurdu. İbn Ömer:
"Üsteki el veren el, alttaki el de isteyen eldir,o demiştir.
[Sahih]
Diğer tahric: Nafi
kanalıyla Buhari (1429), Müslim (1033), Ebu Davud (1648) ve Nesai (5/61)
rivayet ettiler.
9423 (3)- Ka'kil b. Hakim
anlatıyor: Abdulaziz b. Mervan, İbn Ömer'e mektup yazarak: "Bana
ihtiyacını bildir" dedi. İbn Ömer cevap olarak şöyle yazdı: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sadaka vermeye bakımından sorumlu olduğun
kimselerden başla. Veren el alan elden daha üstündür'' buyururdu. Zannedersem,
üsteki el veren el, alttaki el de isteyen eldir. Ben senden ne bir şey isterim,
ne de senin vasıtanla Allah'ın bana vereceği rızkı reddederim."
[Hasen]
9425 (5)- İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Üstteki el,
alttaki elden daha hayırlıdır'' buyurdu. İbn Ömer: "Bu sebeple (bunu
duyduktan sonra) ne Ömer'den, ne de başkasından bir şey istemedim"
demiştir.
[-Sahih-]